NET TÜRK TV
sahibinden.com ve Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırlanan “sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü” raporunda, Türkiye genelinde kiralık ve satılık konut piyasasındaki önemli değişimler detaylandırıldı. Rapora göre, Temmuz’dan Ağustos’a kadar konut fiyatlarındaki artış, enflasyonun gerisinde kaldı. Bu durum, reel satış fiyatlarının düşmesine yol açtı.
REEL SATIŞ FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞ SÜRÜYOR
Rapora göre, Ağustos 2024 itibarıyla Türkiye genelindeki reel konut fiyatı %18,3 oranında düştü. Üç büyük şehirde de benzer bir eğilim gözlemleniyor. İstanbul’da reel fiyatlar %19 oranında azalırken, Ankara’da %17,4, İzmir’de ise %15,4 oranında geriledi. Bu veriler, konut fiyatlarının enflasyon oranlarının gerisinde kaldığını ve reel değer kaybı yaşandığını ortaya koyuyor.
YILLIK ARTIŞ ORANLARI YAVAŞLADI
Cari fiyatlardaki yıllık artış oranı da Temmuz’a kıyasla ülke genelinde yavaşlama gösterdi. Türkiye genelinde konut fiyatlarındaki yıllık artış %24,1’e düştü. İstanbul’da bu oran %23, Ankara’da %25,5 ve İzmir’de %28,6 olarak kaydedildi. Satış fiyatlarındaki bu yavaşlama, konut piyasasında fiyat artışlarının hız kestiğini gösteriyor.
RAPORDAN...
- Reel konut fiyatları geriledi: Enflasyon oranının altında kalan cari fiyat artışları, reel konut satış fiyatlarının Ağustos ayında ülke genelinde %18,3 oranında düşmesine yol açtı. Özellikle büyükşehirlerde reel fiyatlardaki düşüş devam ediyor.
- Yıllık fiyat artış hızında yavaşlama: Konut fiyatlarında, önceki yıllara kıyasla artış hızı yavaşladı. Ülke genelinde yıllık artış oranı %24,1’e gerilerken, İstanbul’da %23, Ankara’da %25,5 ve İzmir’de %28,6 seviyelerine düştü.
- Kiralık konut fiyatları yükselmeye devam ediyor: Satış fiyatlarındaki düşüşün aksine, kiralık konut piyasasında fiyatlar artmaya devam ediyor. Ağustos ayında Türkiye genelinde kira fiyatları %47,1 oranında arttı. İstanbul’da bu oran %46,7, Ankara’da %56, İzmir’de ise %62,5 olarak kaydedildi.
- Kiralık konut talebi düştü: Mevsimsel etkilere bağlı olarak kiralık konut talebinde Ağustos ayında %2,4’lük bir düşüş yaşandı. Ancak, yıllık bazda talep geçen yılın Ağustos ayına kıyasla %4,3 oranında daha düşük gerçekleşti.
- Reel kira fiyatlarındaki gerileme: Türkiye genelinde reel kira fiyatları, bir önceki yıla göre %3,2 oranında düştü. Şubat 2023’te zirve yapan kira fiyatlarındaki reel artış, 2024 yılı boyunca yavaşlama eğilimi gösterdi.
- Konut talep endeksi yükselişte: 2023 sonu itibarıyla yeniden yükselişe geçen konut talep endeksi, Temmuz’dan Ağustos’a %9,5 oranında artarak 155,9’a ulaştı.
KİRALIK KONUT FİYATLARINDA ARTIŞ DEVAM EDİYOR
Kiralık konut piyasasında ise farklı bir tablo ortaya çıkıyor. Türkiye genelinde kiralık konut ilan m² fiyatlarındaki yıllık artış oranı Ağustos ayında %47,1’e yükseldi. İstanbul’da yıllık kira artış oranı %46,7, Ankara’da %56 ve İzmir’de %62,5 olarak açıklandı. Bu rakamlar, büyük şehirlerde kira fiyatlarındaki artışın hız kesmediğini gösteriyor.
TALEP GÖSTERGESİNDE DÜŞÜŞ
Kiralık konut talep göstergesi ise Ağustos ayında %2,4 oranında azaldı. Mevsimsel etkilere açık olan kiralık konut piyasasında Nisan ve Eylül ayları arasında talep artışı yaşanırken, kış aylarına doğru bu talep düşüş eğilimine girdi. Özellikle tayinle il değiştirenler ve üniversite öğrencilerinin etkisiyle bu dönemlerde hareketlilik yaşanıyor. Ancak, geçen yılın Ağustos ayına göre talep %4,3 daha düşük gerçekleşti.
REEL KİRA FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİM
Rapora göre, reel kira fiyatlarındaki yıllık değişim oranları uzun süredir düşüş eğiliminde. Şubat 2023’te %86,6 ile zirve yapan reel kira fiyatları, Ağustos 2024 itibarıyla %3,2 oranında geriledi. Geçen yılın aynı ayına göre kira fiyatları reel olarak %3,2 daha düşük seviyede.
SON BİR YILDA KONUT FİYATLARINDA DÜŞÜŞ
Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise son bir yılda reel konut fiyatlarındaki düşüş eğilimi. Ağustos 2022’de %65,8 ile zirve yapan yıllık reel fiyat artışı, Eylül 2022’den itibaren hızla gerilemeye başladı. Büyük depremin etkisiyle Nisan 2023’te geçici bir artış gözlense de, Mayıs’tan itibaren fiyatlar tekrar düşüşe geçti. Temmuz 2024’te reel fiyatlardaki azalış hız kaybetti ve Ağustos 2024’te %18,3 ile negatif değerlerde seyrini sürdürdü.
BÜYÜKŞEHİRLERDE DURUM NASIL?
Üç büyükşehirdeki konut fiyatları da aynı eğilimi izliyor. İstanbul’da 2022 Temmuz ayında %240,9 ile zirveye ulaşan yıllık fiyat artışı, Ağustos 2024’te %23’e geriledi. Ankara’da yıllık artış %25,5 olurken, İzmir’de bu oran %28,6 olarak kaydedildi. Ülke genelinde ise Ağustos 2022’de %198,7 olan yıllık artış, Ağustos 2024 itibarıyla %24,1’e geriledi.
TALEP ENDEKSİNDE HAREKETLİLİK
2023 yılı Ocak ayında 235’e kadar yükselen talep endeksi, Şubat 2023’teki depremden sonra düşüş eğilimine girdi ve Kasım 2023’te 88,7’ye kadar geriledi. Aralık 2023’ten itibaren yeniden yükselişe geçen endeks, Temmuz’dan Ağustos’a %9,5’lik bir artış göstererek 155,9 seviyesine ulaştı. Ancak, bu endeks geçen yılın Ağustos ayına göre %8,8 daha yüksek bir seviyede bulunuyor.
GENEL DURUM
Konut piyasasındaki son veriler, fiyat artışlarının enflasyonun altında kaldığını ve reel fiyatların gerilediğini gösteriyor. Ancak, kiralık konut piyasasında fiyat artışları devam ediyor. Talep göstergeleri mevsimsel etkilerle değişirken, özellikle büyük şehirlerde kira artışlarının sürdüğü görülüyor. Piyasanın gelecekte nasıl şekilleneceği ise dikkatle takip ediliyor.
