YARGI - Eskiden hukuk mezunuysan ya stajını yapar avukat olurdun ya da sınava girer, hâkim, savcı. Yol belliydi yani…
Ama 2019’da işler değişti. Mezuniyet yetmez dediler, bir de üstüne sınav koydular. Dediler ki, “Sınavdan geçemezsen ne staj, ne avukatlık, ne hâkimlik!”
Ve 2020 yılında hukuk fakültesine giren gençler için bu sınav zorunlu hale geldi. İlk uygulama 20 Eylül’de yapıldı. Adı da süslü: Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, kısaca HMGS. 9 bin 142 yeni mezun girdi. 100 soru, 130 dakika. Baraj puanı 70.
Şaka gibi ama 70’i geçemeyen staj yapamıyor, hâkim-savcı sınavına giremiyor.
SONUÇ? BARAJI GEÇEN AZINLIK
ÖSYM açıkladı. 9 bin 142 kişiden sadece yüzde 42’si barajı geçti. Yani bu sınava girenlerin yarısından fazlası “kaldı!”
Böyle bir sonuçla, eğitim sistemi mi sorgulanır sorgulanmaz mı? Herkes şaşkın.
ÜLKEDE HUKUK FAKÜLTESİ PATLAMASI
Türkiye’de toplam 92 hukuk fakültesi var, 45’i devlet üniversitesi. Öğrenci kontenjanı desen 16 binin üzerinde. Hukuk fakültesi fakülte olalı böyle bolluk görmedi!
Bir dekan, ilahiyatçı. Öbürü tarihçi. Başka bir tanesi ise arşivcilikten gelme. Hatta vekaleten yürütülüyor bazı görevler. Hukuk fakültelerinde bir profesör bile yok bazı yerlerde.
Öyle fakülteler var ki, 770 öğrencisi var ama doçenti bile yok.
ÖĞRETİM KADROLARI NERDE?
Mesela Çankırı Karatekin Üniversitesi… 770 hukuk öğrencisi var ama doçent bile yok.
Bu eğitim kalitesi mi?
İstanbul Bilgi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Adem Sözüer, “Bu kadar çok fakülte açmanın kimseye faydası yok!” diyor. “10-15 yıl içinde Türkiye’de yüz kadar hukuk fakültesi açıldı. Bu kadar mezun, bu kadar kalitesiz eğitimle nereye gidiyoruz?”
SINAV: EZBER, EZBER, BİRAZ DAHA EZBER
Hukukçular isyan ediyor. İstanbul Üniversitesi’nden mezun Eril Çolak anlatıyor: “67 puan aldım, barajı geçemedim. Fakültede muhakeme yapmayı öğrendik ama sınavda ezber bilgiler soruldu. Orhun Kitabeleri’ni sordular. Edebiyat bilgisiyle mi avukat olacağız?”
Bir başka mezun, “Fakültede ikinci oldum ama sınavdan 68 aldım, geçemedim” diyor. “Fakültede hep olay çözmeye yönelik pratik çalışmalar yaptık ama sınav ezbere sorulardan ibaretti.”
ALMANYA İLE FARK? GÖKYÜZÜ KADAR!
Girne Amerikan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Köksal anlatıyor: Almanya’da sınav mı var? Var. Ama gerçek bir dava gibi. Bir olay veriliyor, çöz bakalım diyorlar. Kanunlar serbest, hatta bazı sınavlarda kitap bile açılıyor. Türkiye’de ne var? Ezberci sistem.
ÇÖZÜM? SİSTEMİ BAŞTAN YAPMAK
Adem Sözüer ve Mehmet Köksal diyor ki, “Bu sınav iptal edilmeli.” Mevcut sistemin hukukçuları ezbere dayalı bir hale getirdiğini söylüyorlar. Almanya gibi olayı çözmeye dayalı bir sınav olmalı, değerlendirmeyi de bir jüri yapmalı diyorlar.
FAKÜLTELER TEST DERSHANESİ OLMASIN
Bir de endişe var tabii. Hukuk fakülteleri, HMGS sınavına göre eğitim vermeye başlarsa, fakülte değil test çözen dershanelere dönecek. Prof. Dr. Somer uyarıyor: “Bu sınavda başarılı olmak için eğitim sistemi değişirse, hukuk fakültelerinin adı test dershanesine çıkar.”
Türkiye’de hukuk eğitimi ne durumda? Fakülteler, kontenjanlar, sınavlar ve sonuçlar ortada. Avukat mı yetiştiriyoruz, ezber yapan mı? İşin özü şu: Fakülte açmakla hukukçu yetişmiyor!
