Geçen hafta Hazine ve Maliye Bakanlığı 2019 yılı bütçe sonuçlarını açıkladı. 2019 yılı bütçe sonuçları tam bir hayal kırıklığı yarattı.

Bütçe 80 milyar 600 milyon TL bütçe açığı ile başladığı yılı bir defalık gelirler, Merkez Bankası'nın temettü ve yedek akçe tutarlarının Hazine'ye devrine rağmen 123.7 milyar TL açık ile tamamladı.

Yine, 756 milyar 494 milyon TL vergi toplama hedefi ile başlanılan 2019 yılı sonunda, bu hedefin ancak 673 milyar 114 milyon TL'lik bölümüne ulaşılabildi. Toplamda vergi geliri hedefi 83 milyar 180 milyon TL eksik gerçekleşti.,

2020 HEDEFLERİ GERÇEKÇİ Mİ?

Aşağıda siz değerli okurlarıma 2019 yılında gerçekleşen vergi gelirleri ile 2020 yılı Bütçe Kanunu ile belirlenen 2020 yılı hedeflerini tablo halinde sunuyorum.

Bütçe Kanunu ile yukarıda belirlenmiş olan 2020 yılı vergi hedefleri, 2019 yılında vergi gelirlerinin sadece yüzde 8.3 oranında arttığı dikkate alındığında; 2020 yılında vergi gelirlerinin yüzde 16.5 oranında artmasının çok zor olduğunu şimdiden söyleyebiliriz.
 

EKONOMİ HAREKETLENMEDEN VERGİ GELİRİ ARTIRILAMAZ

Geçen yıl vergi geliri hedeflerinin tutturulamamasının nedeni; 1 milyon kişinin işsiz kalması nedeniyle gelir vergisi stopajının eksik tahakkuk etmesi, mal ve hizmet hareketliliğinin azalması, cari açığın azaltılması hedefi nedeniyle ithalatın azalması ve sonuçta ithalde alınan Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisi'nin alınamamasıdır.

Özellikle otomotiv sektöründe, yüksek Özel Tüketim Vergisi oranları ile beraber yüksek kredi faizleri birleştiği için otomobil talebi de ciddi şekilde etkilenmiştir.

Velhasıl vergi, gelir, harcama ve servet unsurlarından alınır. Ekonomideki durgunluk devam ettiği ve müteşebbisler para kazanmadığı sürece, sadece dolaylı vergiler ile vergi sistemini yürütmek artık mümkün değildir.

2019 yılında tahsil edilen 673 milyar 315 milyon TL'lik toplam vergi gelirinin 50.3 milyar TL'si tütün mamullerinden alınan Özel Tüketim Vergisi'nden ve 14.7 milyar TL'si de alkol ürünlerinden alınan Özel Tüketim Vergisi'nden oluşmaktadır.

Bu tutara Özel Tüketim Vergisi üzerinden alınan yüzde 18 Katma Değer Vergisi'ni de eklediğimizde; alkol ve tütünden alınan dolaylı vergilerin toplam tutarı 76.7 milyar TL olmaktadır.

Böylece toplam vergi gelirlerinin yüzde 11'i içki ve sigara içenlerden tahsil edilmektedir. İçki ve sigara içenlerin ödedikleri dolaylı verginin, ülkedeki 848 bin Kurumlar Vergisi mükellefinin ödediği Kurumlar Vergisi'ne eşit olduğu bir ülke dünyada mevcut değil.

Vergi idaresinin, vergide eşitlik ve adaleti bozucu ve kalıcı hale getiren uygulamalardan vazgeçip, yeni yılda bir sayfa açması gerekmektedir. Zira vergi mükellefleri ekonomik krizin etkisi ile çok zor günler geçirmektedirler.

Ülkemiz için, servet beyanı ve servetin vergilendirilmesi konusu çok kısa bir zamanda gündeme alınmak zorundadır.