YAZI'YORUM - Bu ilginç vergi örnekleri, geçmişten günümüze ne kadar yaratıcı ve bazen de absürt vergi fikirlerinin uygulandığını gösteriyor. Günümüzde, aynı yaratıcılıkla maliyecilerin aklına gelmeyecek kadar değerli, mevcutlara yeni vergi önerileri eklemek istenirse, birkaç eğlenceli ve düşündürücü seçenek sunuyoruz.
AKILLI TELEFON VE SOSYAL MEDYA VERGİSİ
Günümüzde sosyal medya kullanımının artışıyla birlikte, sürekli telefonlarına bakan kişilerden alınacak bir “ekran süresi vergisi” düşünülmez mi? Hem sosyal medya bağımlılığını azaltmayı hem de devlet hazinesine katkı sağlamayı hedefleyebilir.
DELİ DUMRUL'UN HİKAYESİ
Deli Dumrul, Türk halk edebiyatında özellikle Dede Korkut Hikayeleri'nde geçen bir kahramandır. Hikayelerde cesareti, gözüpekliği ve aynı zamanda kibirli ve pervasız davranışlarıyla tanınır. Deli Dumrul'un Hikayesi, Dede Korkut'un en bilinen hikayelerinden biridir ve genellikle insanın ölüme karşı duyduğu korku ve yaşamın değeri temalarıyla ilişkilendirilir.
Deli Dumrul, kuru bir dere üzerine köprü yaptırır ve bu köprüden geçen ya da geçmeyen herkesten haraç almaya başlar. Kimse geçmese bile zorla para talep eder, bu yüzden “geçenden de geçmeyenden de vergi alması” halk arasında mecazi bir deyim haline gelmiştir. Kibirli ve kendini beğenmiş biri olan Dumrul, kendi gücünü ispat etmek için Azrail’e bile meydan okur. Azrail’in onu öldürmek için gelmesiyle kibirli tavrını terk eder ve sonunda kendi canını bağışlaması için dua eder.
Dumrul, canının yerine başkasının canını vermeyi önerir ve ailesiyle görüşür. Sonuçta, ailesinden kimse ona kendi canını vermek istemez, fakat en sonunda Dumrul’un sevgili eşi kendi canını feda etmeye razı olur. Ancak bu sevgi ve fedakarlık karşısında Allah, Deli Dumrul’un ve eşinin hayatını bağışlar, onlara uzun ömür verir.
Bu hikaye, cesaret, kibir, sevgi, fedakarlık ve yaşamın değeri gibi temaları ele alır ve insanların ölüm karşısındaki çaresizliğini anlatır.
KLİMA VE ISITMA VERGİSİ
Artık iklim değişikliğinin etkileriyle başa çıkmak zorundayız. Enerji tasarrufu sağlamak adına, evinde aşırı klima veya ısıtma kullanan kişilerden alınacak bir vergi caydırıcı olabilir. Sıcak sevenlerin sıcaktan, soğuk sevenlerin soğuktan vazgeçmesi gerekecek.
EKMEK DİLİMİ VERGİSİ
Ekmek israfının önüne geçmek için her bir dilim için vergi getirilmesi. Hem fazla tüketimi azaltır, hem de gıda israfına katkı sağlamış oluruz. İsraf eden, cebini düşünmek zorunda kalır.
SELFIE VERGİSİ
Selfie çekmeyi çok seven bir toplum olduk. Bir uygulama düşünün: Her çekilen selfie’den belirli bir ücret alıyor! Sosyal medyada “beğeni peşinde koşma” yarışına bir fren getirmek adına, selfie vergisi günümüz gençliğine yönelik olabilir.
SPOR SALONU VE YÜRÜYÜŞ YOLU VERGİSİ
Artık herkes spor yapmak istiyor, peki ya bu kadar spor salonu ve yürüyüş yolları bu kadar kullanılıyorsa neden bunlardan da vergi alınmasın? Daha sağlıklı bir toplum için yapılan bu katkılar, birer “sağlık vergisi” ile ödüllendirilebilir!
YEMEK SİPARİŞİ VERGİSİ
Pandemiyle birlikte yemek siparişi vermek artık bir alışkanlık oldu. Ancak yerel işletmeleri desteklemek amacıyla, dışarıdan çok yemek siparişi verenler küçük bir “paket servisi vergisi” ödeyebilirler. Az sipariş, çok katkı!
ŞARJ SÜRESİ VERGİSİ
Akıllı telefon, tablet ve bilgisayarlarını sürekli şarj eden kişiler, bu cihazların enerji tüketimini artırıyor. Elektrik kullanımını dengelemek adına, cihazlarının şarj süresine göre bir vergi getirilebilir.
BİSİKLET YOLU KULLANIM VERGİSİ
Bisiklet yollarının giderek yaygınlaştığı şehirlerde, bu yolları kullananlardan sembolik bir vergi alınabilir. Böylece altyapının geliştirilmesine katkıda bulunmuş olurlar.
EVDE KİTAP BULUNDURMA VERGİSİ
Kütüphanelerin daha fazla kullanılmasını sağlamak için evde kitap bulunduranlardan alınacak bir vergi, insanları kütüphanelere yönlendirebilir. Kitap sevenler biraz üzülse de kamu yararına bir hareket olur!
Bu listeyi uzatmak mümkün ama insanlık bu kadar vergiyle nasıl başa çıkar, orası tartışılır. Deli Dumrul’un köprüsünden geçen de geçmeyen de nasıl vergi ödediyse, günümüzün Deli Dumrul vergileri de toplumları şaşırtmaya devam edecek gibi duruyor!
TARİHTEKİ İLGİNÇ VERGİ TÜRLERİ
SAKAL VERGİSİ
Avrupa’da sakal bırakmak bazı dönemlerde ayrıcalık olarak görülmüş ve sakallı erkeklerden vergi alınmıştır.
ŞAPKA VERGİSİ
Farklı ülkelerde ve dönemlerde, şapkanın türüne göre değişen oranlarda vergi uygulanmıştır.
PENCERE VERGİSİ
İngiltere'de yaygın olan bu vergi, evdeki pencere sayısına göre belirlenmiştir. Ne kadar pencere, o kadar vergi!
KÖPEK VERGİSİ
Evcil hayvan sahibi olmak bir lüks sayıldığından, köpek besleyenlerden vergi alınmıştır.
BEBEK VERGİSİ
Bazı ülkelerde doğum yapan ailelerden çocuk sayısına göre vergi talep edilmiştir. Aile büyüdükçe vergi de artmıştır.
YAĞMUR VERGİSİ
Kuraklık dönemlerinde yağmur yağdığında çiftçilerden alınan bu vergi oldukça ilginçtir.
BOŞ EV VERGİSİ
Evini boş bırakanlardan vergi alınması, özellikle savaş dönemlerinde uygulanan bir yöntemdir.
GÜNEŞ IŞIĞI VERGİSİ
Pencerelerden giren güneş ışığına göre vergi alınması, bazı şehirlerde deneysel olarak denenmiştir.
SESSİZLİK VERGİSİ
Gürültü yapan işletmelerden alınan bu vergi, modern dönemde de uygulanan bir yöntemdir.
SABUN VERGİSİ
18. yüzyıl İngiltere'sinde temizliğe önem verenler, sabun vergisi ödemek zorundaydı.
TUĞLA VERGİSİ
Yeni binaların yapımında kullanılan tuğla sayısına göre alınan bu vergi, inşaat sektörünü doğrudan etkiliyordu.
ŞÖMİNE VERGİSİ
Isınma için şömine kullananlardan alınan bu vergi, özellikle soğuk iklimlerde yaşayanların cebini yakmıştır.
BOŞLUK VERGİSİ
Evde boş duran her oda için vergi alınan bir uygulamadır. Gereksiz oda mı var? Cezası var!
BEKARLIĞA VERGİ
Evlenmeyen erkeklerden alınan bu vergi, bekarların biraz zor durumda kalmasına sebep olmuştur.
